3 xu hướng marketing năm 2021 sau đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp bạn có định hướng chính xác. Đối với các thị trường khác nhau, khi làm marketing phải có cách làm khác nhau. Không thể áp dụng rập khuôn từ thị trường này sang áp dụng thị trường khác. Với 3 xu hướng nổi bật này sẽ giúp cho người làm marketing có cái nhìn bao quát hơn về thế giới marketing phẳng và không phẳng.
Từ đó xác định, lựa chọn, nghĩ ra cách làm phù hợp và hiệu quả nhất cho doanh nghiệp của mình năm 2021. Bây giờ mời bạn tham khảo thông tin bên dưới nhé!
THỊ TRƯỜNG 1: THẾ GIỚI
Chúng ta sẽ đi từ vĩ mô đến vi mô để bắt được nhịp sống giới marketing nhé. 3 xu hướng marketing nổi bật của thế giới năm 2021 gồm có các xu hướng sau:
1. Mobile-Centric
Thiết bị di động hiện nay rất phổ biến, ai cũng có thể sở hữu một chiếc smart phone riêng cho mình. Thậm chí có người sở hữu nhiều chiếc điện thoại riêng. Người dùng họ có thể kết nối mạng internet ở bất cứ đâu qua 2g, 3g, 4g, 5g, wifi. Chính vì thế các doanh nghiệp tiếp thị, các agency, các nhà lập trình ứng dụng sáng tạo đã sáng tạo ra nhiều cách tiếp thị quảng cáo đến người dùng.
Mọi thứ đều được tối ưu, nhắm đúng mục tiêu người dùng nhờ phân tích dữ liệu data người dùng. Kết hợp với đó họ vẫn dùng những kênh truyền thống để tạo ra hiệu quả tối ưu nhất trên mobile khi hiển thị. Ví dụ triển khai báo giấy, billboard, banner, poster,… trước khi triển khai online mobile. Lúc này sẽ tạo ra độ phủ sóng lớn về hình ảnh brandname, content cần tiếp thị, tạo sự đồng nhất và hiệu ứng cộng hưởng. Tạo ra sự quan tâm lớn của khách hàng.
Ví dụ về các quảng cáo Mobile:
Quảng cáo sms kèm link truy cập; Quảng cáo banner trên các app ứng dụng; quảng cáo trong email mobile; quảng cáo trên mạng xã hội mobile; quảng cáo banner các trang tin tức mobile,…
Hiện tại, xu hướng này đang phát triển không ngừng nghỉ, và còn nhiều cơ hội để cách doanh nghiệp tiếp cận khách hàng mục tiêu. Bởi lẽ người dùng đang có nhu cầu sở hữu những thiết bị tiên tiến hơn. Sự phổ cập thiết bị thông minh ngày càng nhiều hơn. Người dùng biết cách dùng smartphone hiệu quả ngày càng nhiều hơn. Hành vi mua hàng từ người dùng cũng đã thay đổi.
2. Data Informed Decision Making
Dữ liệu lớn – Big Data là xu hướng nổi bật thứ hai, cách mà người làm marketer sử dụng để ra các quyết định quan trọng. Liên quan đến hoạch định và thực thi hoạt động marketing từ ý tưởng, đến thực thi, điều chỉnh. Ngày nay, trí tuệ nhân tạo AI đã phát triển thông minh hơn, trợ lúc đắc lực trong việc tìm kiếm khách hàng mục tiêu một cách chính xác.
Nếu bạn từng sử dụng nền tản quảng cáo Google hoặc Facebook, bạn sẽ có cơ hội được sử dụng dữ liệu big data để phân phối quảng cáo khách hàng đúng mục tiêu hơn. Ngày nay, trí tuệ Ai còn có giai đoạn máy học và cập nhật thời gian thực, giúp tăng khả năng tiếp cận khách hàng mục tiêu của bạn.
3. Email Marketing
Email marketing, nghe có vẻ rất quen thuộc nhưng lại khá xa lạ với những ai chưa từng triển khai kênh này. Nếu bạn chỉ là người sử dụng để trao đổi công việc thì đây là cơ hội để bạn hiểu thêm về kênh marketing này. Bắt đầu từ năm 1971 con người đã biết cách sử dụng email. Cho đến bây giờ email vẫn không hề lạc hậu, mà ngày càng cho thấy sự quan trọng không thể thiếu. Chính vì thế nó cũng đóng vai trò rất quan trọng trong markteting.
Email là một kênh marketing được đánh giá hiệu quả nhất về chi phí so với những kênh marketing khác. Nó gần như miễn phí, tất nhiên là với thời đại bây giờ các nền tảng email đã biết cách phát triển các loại hình quảng cáo tiếp cận. Giúp khách hàng mục tiêu có thể nhìn thấy nội dung tiếp thị của bạn một cách chính xác hơn. Ngày nay, cạnh tranh càng khốc liệt thì bạnnên tìm các kênh mới cho mình nhé.
Về chi phí, các bạn có thể so sánh với kênh khác như: chạy Ads (Quảng cáo) các nền tản mạng xã hội, Chạy quảng cáo Search trên các công cụ tìm kiếm, các mạng tiếp thị banner,… Bạn thấy các kênh khác chi phí đắt đỏ hơn. Nếu bạn thiếu kiến thức mà tự làm thì càng nghiêm trọng, thuật toán và luật chơi liên tục thay đổi. Tốt nhất nên thuê một dịch vụ bên ngoài làm để hiệu quả hơn. Đa số doanh nghiệp khi triển khai chiến dịch tiếp thị số sẽ không bỏ lỡ kênh này.
Nó được áp dụng hầu hết các dịch vụ từ nhỏ đến lớn. Từ quán coffee, tiệm bánh, shop thời trang, hàng tiêu dùng, thậm chí đến tài chính, bất động sản, tiền số, bảo hiểm… Chỉ cần thiết đặt nội dung và bấm gửi, nó sẽ gửi tự động đến hàng triệu khách hàng trên toàn cầu.
Hiện nay, mỗi ngày trên thế giới có hơn 200 tỷ email được gửi đi. Nếu gửi bằng thư giấy, số thư này sẽ nặng tổng cộng 200,000,000,000 x 20gram/thư = 4 triệu tấn/ngày (!). Bạn thấy đấy, con số quá khủng và điều này gây lãng phí rất nhiều tài nguyên và tiền bạn. Bên cạnh đó, sự tương tác cũng diễn ra chậm trễ do gửi thư khá mất thời gian.
Doanh nghiệp của bạn hãy áp dụng ngay các phương thức email marketing ngay bây giờ. Nó sẽ giúp bạn tiết kiệm khá nhiều chi phí, tiết kiệm rất nhiều thời gian. Sự phản hồi của khách hàng gần như ngay lập tức, bạn có thể điều chỉnh chiến lược kịp thời.
Bên cạnh đó bạn sẽ biết ai đã nhận được email, ai sẽ mở email của bạn để xem. Ai đã đưa email của bạn vào spam… Hoặc hành động cụ thể khi ấn vào các chương trình, các nút trong email. Việc theo dõi, thống kê trở nên dễ dàng hơn, nhân viên của bạn sẽ ngay lập tức xuất báo cáo và gửi cho bạn.
Hiện tại tỷ lệ sử dụng email marketing ở các doanh nghiệp Việt Nam còn rất ít. Điều này còn phụ thuộc công ty đó có chịu chuyển dịch hình thức tiếp thị hay không? Một phần nào đó phụ thuộc vào hành vi khách hàng vẫn chưa kịp thay đổi.
THỊ TRƯỜNG 2: VIỆT NAM
1. Yes – Mobile-Centric Again
Với sự phổ cập internet và công nghệ hiện nay tại Việt Nam. Hiện tại Việt Nam đang cùng xu hướng Mobile-Centric với thị trường thế giới. Nếu bạn để ý, bạn có thể thấy ngày nay hầu hết người dân ở Việt Nam đều có smart phone riêng cho mình. Từ học sinh, sinh viên, người đi làm, người lớn tuổi, thậm chí các em nhỏ đã có máy tính bảng để lướt web xem video.
Ở Việt Nam, chỉ cần hơn 1 triệu đồng là bạn đã có thể sở hữu một chiếc điệu thoại để lướt website bằng internet. Dùng đọc báo, tham gia mạng xã hội, video call. Đây là cơ hội cho nhiều hình thức marketing sinh ra và phát triển. Rõ ràng là người dùng đang có thiết bị để tiếp cận thông tin, thì tất yếu sẽ có dịch vụ sinh ra.
Marketing hướng đến mobile tại Việt Nam có thêm một số đặc điểm khác hơn so với thế giới nói chung:
- Truy cập Wifi thuận tiện: So với các nước phát triển, người tiêu dùng Việt Nam sử dụng Wifi để truy cập internet rất dễ dàng qua các quán cafe với giá chỉ 10-12k/ly. Thậm chí quán trà chanh cũng có Wifi! Còn Wifi trên xe khách đường dài cũng điều có internet wifi. Du khách nước ngoài đến Việt Nam rất thích điều này vì nó hầu như miễn phí.
- Tỷ lệ người dùng mobile cao cấp tính trên tổng số mobile cao hơn nhiều nước trong khu vực: Người Việt sẵn sàng đầu tư nhiều tiền để mua mobile cao cấp -> máy cao cấp sẽ hiển thị đẹp hơn và tác động đến hành vi mua sắm của người dùng. Amazon đã thống kê và thấy rằng từ khi có smartphone màn hình đẹp, lượng hàng hóa bán qua kênh mobile tăng lên rõ rệt. Ngày nay, hình ảnh quảng cáo trên mobile thường đẹp hơn hẳn sản phẩm thật ở ngoài và người mua có xu hướng thích người bán chụp hình thật không quả xử lý khi mua bán trực tiếp C2C (customer to customer).
- Việc tuân thủ các quy định về sở hữu trí tuệ còn lỏng lẻo: So với các nước phát triển, cả kênh mobile nói riêng và trên tất cả các kênh nói chung. Thực tế này khiến cho các công ty làm marketing chính thống rất vất vả. Còn các “business” nhỏ nhỏ thì không đủ nguồn lực để lo tới vụ to tát này nên tặc lưỡi: “mình thích thì mình làm thôi”.
2. Social Marketing – Mạng xã hội
Người dùng sử dụng mạng xã hội đã phổ biến và trở thành thói quen mỗi ngày. Các mạng xã hội phổ biến ở Việt Nam như: facebook, youtube, tiktok, zalo, instagram. Năm 2020 và 2021, nhiều video trên kênh youtube ở Việt Nam có lượt xem trên 100 triệu. Nếu so sánh với dân số Việt Nam thì có nghĩa mỗi ngày 1 người xem hơn 1 lượt xem video. Đây chính là cơ hội để chúng ta tiếp cận khách hàng bằng các dịch vụ quảng cáo.
Youtube là nền tản thuộc hệ sinh thái của google, việc thu thập hành vi người dùng và phân tích khá chuẩn xác. Nên việc bạn sử dụng các dịch vụ tiếp thị của google là hoàn toàn tin tưởng bạn nhé.
Kênh mạng xã hội có thể sử dụng được hình thức quảng cáo miễn phí, chi phí 0 đồng. Do đó, hiện nay rất nhiều người sử dụng mạng xã hội để kinh doanh bán hàng online. Giúp gia tăng thu nhập, giúp tiết kiệm chi phí mặt bằng, chi phí vận hành. Tuy nhiên miễn phí vẫn không thể nào bằng trả phí bạn nhé. Ngày càng nhiều nền tản mạng xã hội mới ra đời, chúng ta sẽ có thêm nhiều cơ hội khai thác.
Hiện tại, facebook đang sử dụng các thuật toán để hạn chế việc sử dụng miễn phí và sự viral tự nhiên. Họ đang ép người dùng phải trả phí để sử dụng các dịch vụ quảng cáo. Nếu bạn đang có tương tác tốt, khi bạn đăng một tin bán hàng, ngay lập tức sẽ bị hạn chế tiếp thị. Bạn có thể thấy, khi nó trở nên quá lớn mạnh, phụ thuộc vào nó sẽ rất nguy hiểm. Vậy nên hãy sử dụng mạng xã hội đa kênh bạn nhé!
3. Traditional Marketing – Các phương thức tiếp thị truyền thống
Việt Nam là quốc gia đang phát triển, 80% dân số sống ở nông thôn trải dài từ Bắc vào Nam. Các công ty lớn vẫn chọn tiếp thị truyền thống là kênh chủ đạo, đặc biệt là đối với hàng tiêu dùng. Với những SP/DV phục vụ sản xuất kinh doanh như phân bón, thuốc trừ sâu, thức ăn gia súc và nguyên liệu đầu vào cho sản xuất. Các kênh hiện đại như Social gần như “không có cửa”.
Ở một số ngành hàng, việc mua bán, phân phối còn phụ thuộc vào tín dụng, cho vay (người bán cho đại lý / người mua nợ). Lúc này, các yếu tố “lý thuyết” của marketing, các mô hình như 4P, 7P hay Branding không đạt được hiệu quả. Tuy nhiên, vẫn có một số tín hiệu khi người dân nông thôn đang được cập nhật công nghệ, sành sỏi về cách sử dụng internet để tiếp cận thông tin. Sẽ có một sự dịch chuyển trong tương lai.
THỊ TRƯỜNG 3: NHÌN LẠI DOANH NGHIỆP KHỞI NGHIỆP VIỆT
Trong năm 2019, cả nước có 138.139 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 1.730.173 tỷ đồng, tăng 5,2% về số doanh nghiệp và tăng 17,1% về số vốn đăng ký so với năm 2018. Năm 2020 và 2021 tác động bởi dịch covid nên sẽ phân tích ở bài viết sự dịch chuyển và tái cơ cấu doanh nghiệp Việt Nam sau covid.
Lượng doanh nghiệp mới ra đời nhiều đồng nghĩa hoạt động sales & marketing sẽ được đẩy mạnh. Sự cạnh tranh cũng sẽ quyết liệt vì một trong những cách làm “dễ nhất” được nhiều người nghĩ đến đầu tiên là cạnh tranh bằng… giá! Thị trường thì đã nâng tầm mới, khách hàng quan tâm về giá, chất lượng và cả dịch vụ đi kèm.
Thị trường mà DN khởi nghiệp phải cạnh tranh không chỉ bao gồm các DN khởi nghiệp khác mà còn các đối thủ cạnh tranh khác với những lợi thế khác nhau:
- Doanh nghiệp nước ngoài với lợi thế nguồn vốn lớn, làm thị trường bài bản và sử dụng nguồn nhân lực cao cấp. Các DN nước ngoài lấn sâu vào thị trường Việt Nam trong mọi ngõ ngách, giành khách của cả dì Tư bán tạp hóa lẫn chú Tám chạy xe ôm.
- Doanh nghiệp trong nước đang hoạt động với thị phần sẵn có và máy móc, thiết bị sản xuất đã khấu hao cho phép giảm giá thành thấp nhất. Họ có khả năng vay vốn ngân hàng và có khả năng chịu lỗ một thời gian trong cuộc chiến về giá với các DN Khởi nghiệp.
- Cá nhân kinh doanh không đăng ký. Các business thuộc mảng này cực kỳ linh hoạt, có thể lên website bán hàng chỉ trong một đêm, giảm giá từ kịch sàn đến dưới sàn và có khả năng bình thản đi qua rất nhiều rào cản mà doanh nghiệp đăng ký chỉ có thể đứng nhìn như quy định của nhà nước, bảo hộ bản quyền và kể cả đạo đức kinh doanh… Một ví dụ nhỏ như hình minh họa bài này đang lật ngược lại để thu hút sự chú ý. Nếu trong doanh nghiệp lớn thì mẫu quảng cáo này phải được duyệt tới duyệt lui và tính toán xem cách lật hình như vậy có chấp nhận được với hình ảnh & branding của công ty hay không thì ở đây, “mình thích thì mình làm thôi!”
- Trang bị hàng hóa xách tay, hàng nhập không chính ngạch và hàng fake các thể loại, các business kinh doanh tự do đang chơi cuộc chiến tranh du kích với tất cả các doanh nghiệp còn lại. Những “chiến sĩ bán hàng online” có khi ban ngày vẫn là nhân viên bình thường của một công ty và ngáp ngắn ngáp dài suốt buổi, hết giờ về nhà là lập tức tỉnh như sáo, lên mạng chạy Ads, bán hàng, ship hàng… nhanh như Amazon. Một đôi giày thể thao hàng hiệu có thể được bán với giá vài trăm ngàn cho hàng fake cho đến giá trên dưới 1 triệu cho hàng được giới thiệu là “lấy từ nhà máy ra”. Các hãng lớn như Nike, Adidas không quan tâm lắm v/v này vì thị trường Việt Nam vẫn còn rất nhỏ trong thị trường toàn cầu của họ. Nhưng những công ty giày dép trong nước đã phải đầu tư hàng triệu US$ cho máy móc thiết bị, khuôn mẫu, thiết kế thì bị ảnh hưởng nặng nề: thị phần giày thể thao với mức giá 500-700.000/đôi, vốn không nằm trong phân khúc cạnh tranh với các hãng nước ngoài, thay vì mang lại doanh thu và công ăn việc làm cho người Việt thì lại mang doanh thu và việc làm cho các xưởng sản xuất giày hàng fake ở nước khác!!!
Trong bức tranh chung đó, các xu hướng marketing được Doanh nghiệp Khởi nghiệp ưa chuộng gồm:
1. Mạng xã hội
Với các đặc điểm: nhanh, dễ làm, dễ học, dễ vào và cũng dễ… ra khi cần, mạng xã hội là kênh ưa thích của DN Khởi nghiệp.
Làm bài bản thì doanh nghiệp có thể thuê các đơn vị Agency thực hiện chiến dịch marketing tổng thể. Triển khai các chiến dịch quảng cáo tìm Lead để lấy Sales Lead (danh sách khách hàng tiềm năng). Ngoài ra còn có cách dịch vụ tăng Like, sáng tạo content hấp dẫn cho các kênh mạng xã hội khác nhau.
Và còn rất nhiều hình thức tiếp thị khác nhau mà bạn chưa khám phá hết. Các kênh spam nội dung, các kênh seeding có bài bản, các chương trình viral chuyên nghiệp,… Nếu bạn chưa đủ kiến thức để tự triển khai thì hãy nên thuê một đơn vị bên ngoài. Hoặc bạn có thể tuyển dụng một chuyên viên marketing về làm việc cho bạn.
2. Networking
Networking là kênh rất hiệu quả cho cả tiếp thị lẫn bán hàng của doanh nghiệp khởi nghiệp. Trong khi doanh nghiệp lâu đời đã có được nhận biết về thương hiệu, nhận biết về chất lượng, có kênh phân phối và khách hàng cũ… thì doanh nghiệp khởi nghiệp có… quan hệ. Các mối quan hệ, cả online lẫn offline, là nơi dễ giới thiệu để bán SP/DV của DN khởi nghiệp.
Offline thì hãy chọn những Group, CLB đến với nhau để cùng nhau bán hàng, tham gia hội chợ, triển lãm vì bản chất đó là cái chợ – market place. Online thì hãy vào các Group nghiêm túc và post bài vào phần dành riêng cho thành viên giới thiệu thông tin doanh nghiệp của mình. Đừng vào các Group “Hội mua bán …” vì trong đó chỉ toàn seller và post bài bằng tool tự động, không có người mua trong đó.
Điểm mấu chốt của Networking là gặp nhau trực tiếp. Chỉ cần một cái bắt tay và chào hỏi với người thật, quan hệ sẽ khác hẳn so với “tương tác online”. Nếu bạn có ý định bán hàng cho họ sau này thì đây sẽ là cơ hội tạo ấn tượng ban đầu.
Đặc điểm của kênh Networking là giới hạn số lượng vì bạn không thể “quan hệ cùng lúc” hoặc “quan hệ liên tục” với nhiều đối tác. Nhưng trong giai đoạn khởi nghiệp, lượng khách hàng mang lại từ các mối quan hệ của chủ doanh nghiệp cũng đã đủ để duy trì và phát triển ban đầu.
3. SEM & ADS
Triển khai chiến dịch quảng cáo online là cách nhanh nhất để marketing. Với hàng núi việc của một chủ doanh nghiệp khởi nghiệp, chạy quảng cáo là cách hiệu quả để duy trì kênh marketing. Vừa mang lại đơn hàng cho doanh nghiệp, vừa xử lý công việc khác một cách song song hiệu quả, tiết kiệm nhân lực,…
Các kênh quảng cáo phổ biến nhất hiện nay: Google Adwords; Facebook Ads; Zalo Ads; Các trang rao vặt online. Các báo/trang web: Mua bán, VN Express, Tuổi Trẻ, Thanh Niên… Các nền tản tiếp thị với mạng lưới website lớn trong hệ thống cũng xuất hiện nhiều.
Đối với mỗi ngành khác nhau sẽ có kênh marketing khác nhau. Nhưng 3 xu hướng Social, Networking & chiến dịch Ads online sẽ được đa số doanh nghiệp khởi nghiệp Việt sử dụng trong năm 2021.
THỊ TRƯỜNG 4: EXPORT MARKETING (TIẾP THỊ ĐẾN KHÁCH HÀNG NƯỚC NGOÀI) & 3 XU HƯỚNG NĂM 2021
Export Marketing là các hoạt động để tiếp thị hàng xuất khẩu đến khách hàng nước ngoài. Quen thuộc nhất là xuất khẩu gạo, nông sản, thủy hải sản, dầu thô, than đá… Tuy nhiên khi đi sâu hơn, xuất khẩu được phân biệt theo nhiều cách:
- Xuất khẩu hàng hóa, phân biệt với xuất khẩu dịch vụ, xuất khẩu phần mềm và một “mặt hàng” đặc biệt nữa là xuất khẩu lao động. DN Việt cung cấp DV ở nước ngoài như Viettel, Vietnamairlines… cũng gọi là xuất khẩu dịch vụ.
- Xuất khẩu của DN Việt, phân biệt với XK do các DN nước ngoài như Samsung, Canon sản xuất hàng ở VN nhưng xuất ra nước ngoài. XK của DN Việt là tiền của mình. XK của DN nước ngoài là tiền của họ. VN chỉ thu tiền thuế và hưởng lợi từ việc cho thuê đất, tạo công ăn việc làm. DN Việt cũng có thể hưởng lợi từ việc nhận chuyển giao công nghệ và việc cung ứng đầu vào cho DN nước ngoài như ngành công nghiệp hỗ trợ.
- Xuất khẩu tại chỗ: là khi sản phẩm, dịch vụ được tiêu dùng bởi người nước ngoài trên lãnh thổ Việt Nam, phân biệt với xuất khẩu ra nước ngoài. Xuất khẩu tại chỗ, rất đa dạng và gần gũi với chúng ta:
Ví dụ về xuất khẩu tại chỗ:
+ Shop bán hàng lưu niệm cho khách nước ngoài. Nhà hàng, khách sạn cung cấp dịch vụ ăn uống, lưu trú cho khách nước ngoài.
+ Sản xuất gia công, may gia công, làm phần mềm gia công cho nước ngoài.
+ Cho thuê đất công nghiệp, nhà xưởng công nghiệp để sản xuất (thường gọi là thu hút đầu tư nước ngoài).
Đối với shop và nhà hàng cho khách nước ngoài, cách marketing gần giống với marketing nội địa. Cái khó là kênh tiếp thị thay đổi theo ngôn ngữ và văn hóa của từng nhóm khách hàng phân theo quốc gia. Khách Hàn thích dùng Never để search thay vì dùng Google, khách Nga dùng Yandex. Còn khách Nhật thì ưa dùng quyển Sketch để tìm nhà hàng và dịch vụ. Vì vậy nên số Agency nhận làm marketing cho đối tượng này chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Ở đây chúng ta chỉ đề cập đến 3 xu hướng làm marketing xuất khẩu của doanh nghiệp Việt xuất khẩu hàng hóa truyền thống: nông sản, thủy hải sản, rau quả, trái cây, đồ gỗ, hàng thủ công mỹ nghệ và gốm sứ, hàng dệt may & da giày. Các loại hình còn lại có cách làm marketing khác hẳn. Ví dụ ngành gia công xuất khẩu chỉ chuyên làm marketing 2P.
3 xu hướng nổi bật của marketing xuất khẩu Việt Nam năm 2021:
1. Kênh truyền thống và sự dịch chuyển “từng bước”
- Các mặt hàng truyền thống vẫn dựa vào các kênh các hàng chục năm nay: Bán cho thương lái, bao gồm thương lái Việt Nam và thương lái nước ngoài, bao gồm cả thương lái Trung Quốc.
- Bán cho các công ty Trading. Công ty Trading cũng là thương lái nhưng hoạt động bài bản hơn, có đăng ký kinh doanh và trụ sở văn phòng. Công ty Trading làm thương hiệu riêng để xuất hàng dưới thương hiệu của mình.
- Tham gia hội chợ triển lãm trong nước. Đây là kênh tiếp thị “vừa sức” với khả năng của chủ hàng nhưng hiệu quả cũng chỉ ở mức “local”.
- Tham gia hội chợ triển lãm nước ngoài: Hội chợ quốc tế là kênh hiệu quả nhất đối với các mặt hàng xuất khẩu truyền thống. Nếu sản phẩm tốt và nguồn hàng ổn định thì 1 năm nhà xuất khẩu chỉ cần tham gia 2 hội chợ triển lãm quốc tế chuyên ngành và sau đó về follow các đối tác đã gặp trong hội chợ. Các nước trên thế giới đều có ngân sách hỗ trợ nhà xuất khẩu của mình tham gia triển lãm để tăng cường xuất khẩu như: tài trợ 50-70% tiền tham gia gian hàng, tài trợ tiền vé máy bay và chi phí khách sạn, cử cán bộ chuyên trách đi cùng đoàn để hỗ trợ doanh nghiệp gặp các hiệp hội và các Buyer lớn mà tự doanh nghiệp không làm được… Nước nào cũng hiểu rất rõ đây là kênh tiếp thị bán hàng mang lại nguồn thu cho quốc gia nên hỗ trợ tối đa để doanh nghiệp bán được hàng. Đứng đầu thế giới về việc hỗ trợ nhà xuất khẩu là Trung Quốc với hàng loạt hoạt động hỗ trợ cho doanh nhân của mình xuất khẩu, cả chính thức lẫn không chính thức. Đây là đối thủ cạnh tranh “khó chịu” nhất của Việt Nam vì họ tranh mua nguồn hàng nguyên liệu của các công ty Trading người Việt và lại xuất ra thị trường thế giới chứ không chỉ mang về bán ở Trung Quốc.
Việt Nam cũng có đầy đủ các chương trình và chính sách hỗ trợ nhà xuất khẩu nhưng không thể hỗ trợ 100% các công ty. Vì vậy, các nhà xuất khẩu Việt Nam đã và đang có sự “dịch chuyển từng bước” để tự thân vận động. Đi đầu là ngành thủ công mỹ nghệ với những doanh nghiệp có đến hơn 30 năm kinh nghiệm tiếp thị ra “chợ trời thế giới” từ những năm 80, khi mà các ngành hàng khác chưa có gì để bán.
Các hoạt động sales & marketing mà doanh nghiệp xuất khẩu Việt đang tự triển khai bên cạnh các kênh truyền thống trên bao gồm:
- Website bán hàng:
Các bạn đừng cười khi đọc điều này! Có rất nhiều chủ doanh nghiệp xuất khẩu là triệu phú đô la và vẫn đang kinh doanh tốt không cần có website, vẫn dùng email Yahoo. Đơn giản là doanh nghiệp của họ đang chạy hết công suất nên chưa có nhu cầu triển khai thêm bất cứ thứ gì khác. Còn các doanh nghiệp mới hơn thì có quan tâm đến việc làm website. - Online Marketing:
Next level của website là làm online marketing. Ở Việt Nam nếu làm Online Marketing cho hàng xuất khẩu thì phải làm 5 thứ tiếng: Việt, Anh, Hoa, Nhật, Hàn. Tuy nhiên là tới tiếng Anh thôi là cũng “ráng lắm rồi”. Vấn đề không phải ở chi phí mà không có người “take care” và cũng ít có Agency nhận làm Online Marketing cho cả 5 ngôn ngữ. Còn đi thuê nhiều Agency khác nhau để làm Online Marketing, SEO, SEM trên cùng 1 website thì không ổn.
Cộng đồng Châu Âu, EU, có hẳn một cơ quan chuyên trách hỗ trợ doanh nghiệp XK từ 41 nước đang phát triển để XK vào châu Âu sao cho “đúng cách” và đào tạo 1 năm 2 đợt tại Việt Nam về Online Marketing cho xuất khẩu, hoàn toàn miễn phí. Các bạn search CBI.
- Business Matching & Team-Up:
Hoạt động marketing xuất khẩu hiệu quả nhất vẫn là “xách túi – bê đồ” đi bán hàng. Doanh nghiệp tự set-up cuộc hẹn với khách hàng nước ngoài và đi một chuyến gặp 5-7 đối tác ở một thị trường. Tuy nhiên khi tự đi thì khó hẹn gặp các Buyer lớn và các tổ chức, hiệp hội của nhà nhập khẩu. Lúc này các doanh nghiệp xuất khẩu team-up, gom lại với nhau đi theo đoàn để hẹn gặp được đối tác.
2. Các “chợ trời quốc tế” – Listing Sites / Online Market Places
Kênh “listing” là kênh không thể thiếu khi làm marketing xuất khẩu. Nếu như trong nước bạn đăng tin trên Vật Giá hay Chợ Tốt thì trên thị trường thế giới cũng có những site như vậy. Ví dụ như GlobalSources, EC21 và Alibaba. Còn mỗi ngành hàng và mỗi quốc gia lại có kênh riêng. Ví dụ bán hàng cho Nhật Bản thì listing trên site TTPP, người Nhật sẽ kiểm tra rất kỹ trước khi đăng thông tin cho bạn. Nhưng bù lại thì họ đăng miễn phí và chỉ cần gửi tiếng Anh, sẽ có người dịch ra tiếng Nhật “chuẩn không cần chỉnh” cho bạn.
Đa số các kênh listing đều có chi phí thấp nhưng phải có người phụ trách. Còn nếu bận thì Alibaba là kênh thuận tiện nhất. Alibaba có đại lý tại Việt Nam và bạn chỉ việc trả tiền. Chi phí listing từ 31-135tr/năm.
3. Hội thảo và sự kiện
Sau kênh (1) truyền thống; (2) Online Market Places là kênh hội thảo và sự kiện như đã đề cập ở phần “tự thân vận động” của doanh nghiệp. Kết hợp tốt với Online Marketing, kênh hội thảo và sự kiện cho phép doanh nghiệp xuất khẩu tiếp cận khách hàng quanh năm mà không cần đầu tư quá nhiều. Công thức chung như sau:
Website bán hàng -> Online / Digital Marketing / Global SEO & SEM -> Hội chợ triển lãm -> Business Matching / One on One Meeting -> Following-Up (Email Marketing / Visiting) -> Selling.
Ngoài 3 xu hướng nổi bật trên, không ít nhà xuất khẩu chọn cách ra nước ngoài mở công ty để tiếp cận trực tiếp với thị trường nhập khẩu, đồng hành với nhà phân phối của mình ở nước ngoài. Một số công ty chọn một trung tâm của khu vực (Hub) như Singapore để đặt văn phòng giao dịch. Hiện nay, các thành viên của CLB QTvKN quan tâm đến vấn đề này có thể liên hệ các Ban Pháp lý, Ban Xúc tiến thương mại của CLB để được hỗ trợ.
Trên đây là bản đầy đủ 3 xu hướng marketing cho 4 thị trường riêng biệt. Có sử dụng lại tài liệu cũ được anh Nguyễn Thăng Long | Export Marketing Trainer – Vinalink Academy chia sẻ từ những năm 2019. Tôi có điều chỉnh một một phần theo cách hiểu trong thời điểm hiện tại của tôi. Mặc dù chưa có thời gian để cập nhật lại vào thời điểm năm 2021. Nhưng tôi hy vọng nó sẽ hữu ích, chúc các bạn thành công. Tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu thêm tài liệu và sẽ update tiếp trong thời gian tới.